Oude en nieuwe helderziendheid: wat is het verschil?

Hans Stolp

Een oude en een nieuwe helderziendheid...

De esoterische geschiedenis vertelt dat de mens oorspronkelijk helderziende was: hij kon tot ver in de geestelijke wereld schouwen. Je zou kunnen zeggen: in vroeger tijden ging de mens heel kameraadschappelijk met de engelen om en was met hen vertrouwd. De esoterische geschiedenis vertelt ook dat de mens na de definitieve ondergang van Atlantis (die zo’n tienduizend jaar voor Christus plaatsvond) die helderziendheid langzamerhand begon te verliezen: de geestelijke wereld ging langzamerhand dicht.

Ook dat was een proces dat duizenden jaren in beslag nam. Maar toen de ‘gewone’ mensen uiteindelijk het vermogen om helderziend tot in de geestelijke wereld te schouwen, verloren hadden, waren er gelukkig nog ingewijden die helderziend waren en konden bemiddelen tussen de aardse wereld en de geestelijke wereld. Zij gaven leiding aan de mensen in overeenstemming met wat de geestelijke wereld bedoelde en wilde. Maar toen ook de ingewijden uitstierven en in latere tijd de herinnering aan wat zij hadden verteld, steeds meer vervaagde, werd de mens geleidelijk aan steeds materialistischer: het ging hem uiteindelijk alleen nog maar om de aarde, alleen nog maar om dit leven.

Achteraf gezien kunnen we zeggen dat de mens in die materialistische periode (die wij in onze tijd eindelijk achter ons beginnen te laten) als een blinde ronddoolde, zich niet bewust van die zoveel grotere wereld om hem heen. Tragisch genoeg zijn er nog steeds heel wat mensen die zo leven en die dus de grote wekroep van deze tijd (nog) niet gehoord en niet verstaan hebben...

In onze tijd begint de mens opnieuw helderziende vermogens te ontwikkelen. In deze tijd nog zeer beperkt, maar het is een ontwikkeling die niet meer te stuiten is en die binnen afzienbare tijd steeds meer mensen zal gaan aanspreken en bezig houden. De vraag is nu: is er verschil tussen die oude vormen van helderziendheid die de mens vroeger eigen was, en de helderziende vermogens die wij in deze tijd beginnen te ontwikkelen? En kunnen we vervolgens, als we zicht krijgen op die huidige, nieuwe vermogens, daaruit ook afleiden hoe wij daar in deze tijd mee om moeten gaan?

De oude helderziendheid was verbonden met de groepsziel

Bij volken die in de oerwouden leven en bij nomadische volken vinden we nog voorbeelden van die oude helderziendheid. Zo is van de Aboriginals, de oorspronkelijke bewoners van Australië, bekend dat zij in vroeger tijden uit hun lichaam konden treden om een stamgenoot te volgen die een bijzondere boodschap aan een andere stam moest brengen en op weg ging om die opdracht te vervullen. Ze konden dus hun stamgenoot in een soort droombewustzijn volgen en al zijn ervaringen delen, ook wat hem bij die andere stam overkwam.

Dit oude helderziende vermogen van de Aboriginals is mogelijk doordat de stam' genoten op een bepaalde manier nog een eenheid vormden. Ze waren in zekere zin nog geen individu, waren nog niet in staat voor zichzelf op te komen en een volslagen eigen weg te gaan, maar leefden vanuit de sfeer van de groep: wat de groep bezielde, bezielde hen. Wat voor de groep van belang was, ging boven alles, ook boven het belang van het individu. Daarom zeg' gen we ook dat de Aboriginals hierdoor tot de laatste mensen behoorden die nog in de sfeer van een groepsziel leefden. Ze had' den in wezen nog niet ‘ik’ leren zeggen en waren nog geen individu geworden waren, een mens die vanuit eigen kracht leven kan.

Terugkijkend zien we dan ook dat de mens zijn helderziende vermogens verloor juist bij dat voortgaande proces van individualisering - dat overigens al in de tijd van het oude Israël begon. Het volk Israël liep namelijk voorop bij dit proces en verloor dan ook sneller dan andere volken die oude helderziende vermogens.

We mogen zeggen: hoe meer de mens ‘ik’ leerde zeggen in plaats van ‘wij’ en hoe meer hij voor zichzelf leerde opkomen, hoe meer hij die oude, droomachtige helderziende vermogens verloor. De oude helderziendheid is dus nauw verbonden met de mens als groepswezen.

De oude helderziendheid zoekt leiding en is gericht op het voorspellen van de toekomst

Toen de mens nog in dat oude, droomachtige bewustzijn leefde en daardoor heel direct met de geestelijke wereld verbonden was, ontleende hij aan die wereld de leiding die hij zo nodig had. Hij was immers nog niet in staat op eigen benen te staan en kon daarom nog geen zelfstandige beslissingen nemen. De helderziendheid uit die oude tijden was er dan ook op gericht om de aanwijzingen van de geestelijke wezens (zeg maar: de engelen) te kunnen vernemen. In latere tijd, toen de mens langzamerhand dat droomachtige bewustzijn verloor, bemiddelden de ingewijden tussen de mens en de geestelijke wereld. Toen (de ingewijde) koning Saul van Israël in een bepaalde situatie niet meer wist wat hij doen moest, liet hij door een waarzeg-ster de gestorven profeet Samuël oproepen om van hem te horen wat hij doen moest. Ook gestorven ingewijden konden de mensen in die oude tijden de leiding geven die zij behoefden.

Vanzelfsprekend was de oude helderziendheid ook gericht op de toekomst: wat gaat de toekomst brengen en wat moet de mens doen om zich op die toekomst voor te bereiden? Immers, zolang de mens zich nog niet zover had ontwikkeld dat hij zijn eigen toekomst kon bepalen, was hij voor die toekomst afhankelijk van degenen die in de geestelijke wereld leven, de engelen, de meesters en de ingewijde gestorvenen: zij gaven leiding aan het leven op aarde en daarom bepaalden zij dus ook de toekomst.

De nieuwe helderziendheid respecteert onze vrijheid en doet geen toekomstvoor-spellingen

Het zal duidelijk zijn dat de nieuwe helderziendheid die zich in onze tijd begint te ontwikkelen, heel anders van karakter moet zijn en ook is. Wij zijn geen groepswezens meer, maar zijn individu geworden en hebben ons inmiddels zover ontwikkeld dat wij nu in staat zijn onze eigen beslissingen te nemen. We zijn daarom ook niet langer alleen maar afhankelijk van de leiding vanuit de geestelijke wereld, maar zijn nu zover dat we in staat zijn onze beslissingen te nemen door na denken, door ons te bezinnen op wat we eigenlijk willen en door onze verlangens serieus te nemen. Natuurlijk hebben we nog heel wat verborgen hulp en leiding vanuit de geestelijke wereld nodig (en na onze dood zullen we zien hoe bijzonder die hulp wel was), maar hoe meer we de verantwoordelijkheid voor ons leven op ons leren nemen, hoe meer we de vrijheid krijgen onze eigen beslissingen te nemen. Dat betekent dat de toekomst niet langer voor de volle honderd procent vaststaat: onze toekomst hangt in deze tijd niet alleen af van het plan dat de geestelijke wezens met ons hebben, maar ook van onze eigen beslissingen. En dat betekent weer dat de toekomst niet met zekerheid te vóórspellen is. Wie dus in onze tijd toekomstvoorspellingen doet, zit per definitie verkeerd, omdat hij of zij geen rekening houdt met de beginnende vrijheid die de mens zich tegenwoordig eigen maakt.

Toekomstvoorspellingen nemen daarnaast onze onbevangenheid weg om onze eigen weg te gaan en beperken ons in onze vrijheid. Een boeiend voorbeeld van het gevaar van toekomstvoorspellingen geeft prof. B.C.J. Lievegoed in zijn boek Het oog van de naald. Daarin vertelt hij dat hij op zijn dertiende jaar de horoscoop te horen kreeg die een oom voor hem had gemaakt: ‘Je zult trouwen, maar je vrouw zal snel sterven en dan zul je nog een tweede keer trouwen, en dat huwelijk zal heel lang duren.’ Deze voorspelling, vertelt Lievegoed, was een domper op mijn puberteit en mijn adolescentie. Steeds, als ik verliefd werd, dacht ik: mijn god, laat ik niet verliefd worden, want dan zal het meisje sterven. Uiteindelijk vergeet hij een keer de voorspelling, wordt verliefd en trouwt. Maar een jaar later sterft zijn eerste vrouw. De horoscoop ging dus in vervulling. Bovendien duurde het huwelijk met zijn tweede vrouw inderdaad heel lang. Maar de kennis van deze horoscoop had wel een schaduw over zijn jeugd gelegd! De onbevangenheid van Lievegoed was weggenomen door de voorspelling en hij werd daardoor in zijn vrijheid van handelen beperkt.

Als ik op Google helderziendheid intoets, dan krijg ik allemaal mogelijkheden om mij de toekomst te laten voorspellen. Het lijkt wel, alsof bij Google helderziendheid hetzelfde is als toekomstvoorspelling!

Na het bovenstaande zal het, hoop ik, duidelijk zijn dat toekomstvoorspellingen in wezen behoren tot de oude, vroegere helderziendheid en dat de nieuwe helderziendheid uit respect voor onze vrijheid en onbevangenheid helemaal niets zal zeggen over onze toekomst, zelfs als het al moge-lijk zou zijn daar het een en ander over te zeggen. De helderziende die zijn begaafdheid met respect voor anderen wil gebruiken, zal het dan ook zeker nalaten ook maar iets over de toekomst van een ander te zeggen. Ook al, omdat degene, die kennis van zaken heeft, weet dat die toekomst er vanwege onze groeiende vrijheid altijd weer anders uit kan komen te zien.

Een bijzondere boodschap

Onlangs kreeg ik een mailtje, waarin iemand mij een boodschap van de engelen overbracht die hij gekregen had: De engelen nodigen je uit om naar Patmos te gaan om daar op het strand de inwijding tot meester te ontvangen die ik je namens de engelen geven mag.

Het eiland Patmos ligt in Griekenland, voor de kust van Turkije en is het eiland waar de apostel Johannes zijn visioenen kreeg die in het laatste boek van de bijbel, de Openbaring van Johannes, staan opgetekend. Omdat ik een diepe band met Johannes heb, ben ik vele malen in Patmos geweest.

Om verschillende redenen was ik niet gelukkig met de boodschap van deze mail.

Allereerst omdat ik meteen bedacht dat de engelen, als ze mij iets willen vertellen, zich vast wel direct tot mij zelf zullen richten en zeker niet gebruik zullen maken van een onnodige omweg. Ik heb immers een sterke band met de engelen en lééf met hen. Ik verbaasde mij dus over die omweg.
De tweede reden is dat de inhoud van de boodschap niet overeenkwam met mijn eigen innerlijk weten: ik was pas naar Patmos geweest en had er bewust afscheid genomen. Daarbij had ik mij nauw verbonden gevoeld met de engelen. Het leek me dus een beetje vreemd dat ze me nu ineens zouden terugroepen naar Patmos, terwijl mijn innerlijk weten het mij juist anders vertelde.
Nu krijg ik al veel langer allerlei boodschappen en aanwijzingen toegestuurd. Hoe vaker dat me overkwam, hoe meer ik begon te denken: misschien was het beter geweest als je mij eerst gevraagd zou hebben of ik eigenlijk wel een boodschap wilde ontvangen. Want of ik wil of niet: ik begin als vanzelf over die boodschappen na te denken. Ik word dus ongevraagd aan het werk gezet, en dat vind ik op deze manier niet altijd prettig.
De vierde en misschien nog wel belangrijkste reden waarom ik moeite had met deze boodschap, was dit: deze boodschap probeerde mij te verleiden om te luisteren naar stemmen buiten mijzelf, in plaats van mij te laten luisteren naar mijn eigen innerlijke weten. Ik ben er diep van overtuigd dat we in deze tijd moeten leren om met ons eigen weten in verbinding te komen en dat we al die uiterlijke autoriteiten moeten leren loslaten. Dat betekent dat we elkaar moeten helpen om bij ons eigen weten te komen en dat we elkaar niet mogen verleiden om bij ons eigen weten weg te gaan om te luisteren naar wat anderen ons voorhouden... Overal, waar helderziende boodschappen tot een autoriteit worden die mij verleiden uit mijzelf weg te gaan, in plaats van mij te helpen om naar mijn diepste zelf te luisteren, behoren deze tot de oude vormen van helderziendheid die voor deze tijd, naar mijn inzicht, niet langer passend is...

Om al deze redenen was die op het oog zo eervolle boodschap van de engelen voor mij een voorbeeld van de oude helderziendheid die we in onze tijd achter ons mogen laten. En nu steeds meer mensen te maken krijgen met helderziende en spirituele ervaringen is het belangrijk dat wij leren schiften tussen de ervaringen die wij serieus moeten nemen en die ervaringen die ons terugbrengen in een levenssfeer die niet langer juist is.

Achter zogenaamde mooie boodschappen zitten soms de donkere engelen...

Ik vermoed dat de boodschap die ik ontving, op de een of andere manier op mijn ijdelheid wilde inspelen: wie wil er nu geen meester worden? Dit besef maakte mij duidelijk, welke engelen er waan schijnlijk achter deze boodschap zaten: niet de engelen van het licht, maar de Luciferische engelen die zich voordoen als lichtengelen en die ons op dit soort manieren willen verleiden om niet de weg naar binnen te gaan, maar ons te laten (blijven) leiden door stemmen, boodschappen en adviezen die vanbuiten tot ons komen... Wanneer je dit eenmaal begint in te zien, ga je ook begrijpen waarom de Luciferische engelen zo vaak succes hebben bij mensen met onvoldoende eigenwaarde: zij voelen zich meestal door boodschappen van dit soort in hun eigenwaarde gesterkt voelen. Ze hebben daarbij echter niet door aan welke engelen zij zich eigenlijk in goed vertrouwen overgeven.

Ik ben overigens mijn mailschrijver dankbaar voor de moed die hij had om mij de genoemde engelenboodschap toe te sturen: het bepaalde mij opnieuw bij een thema dat mij al langer bezig hield, het verschil tussen de oude en de nieuwe helderziendheid. Het was zijn mail die mij ertoe bracht om daar opnieuw over na te denken en nu ook over te schrijven.

Een standaardvraag

Met name in het buitenland wordt mij bij zogenaamde ‘seminars’ over engelen (zeg maar: een themadag gewijd aan de engelen) altijd wel deze ene vraag gesteld: Hoe word ik in één dag helderziende? En hoe leer ik in één dag met engelen te communiceren? Dezelfde vraag werd en wordt mij trouwens ook in Nederland wel gesteld. Veel mensen denken écht dat je dat in een dag kunt leren. Bovendien blijken ze bij navraag te denken dat dan al hun problemen zijn opgelost: als ze helderziend met engelen kunnen communiceren, geven die het antwoord op alle belangrijke vragen en redden die hen uit de problemen waarin ze op dit moment gevangen zitten en waaruit ze geen uitweg weten. Het zal duidelijk zijn dat dit verlangen in wezen een verlangen naar een oude vorm van helderziendheid is, toen wij bij alles wat we deden geleid werden door de engelen en hij alles van hun hulp en leiding afhankelijk waren. In onze tijd mogen de engelen ons niet meer op die manier leiden: ze respecteren onze vrijheid en geven ons de kans met vallen en opstaan van onze fouten te leren. En dus beoefenen de engelen de kunst van terughoudendheid - een kunst die hele-maal niet gemakkelijk is. Want je inhouden terwijl je ziet dat je beschermeling de grootste fouten maakt en allerlei ellende over zich afroept, is helemaal niet gemakkelijk. Maar wel is deze terughoudende liefde een teken van ware liefde van de engelen voor ons.

De vraag om in een dag helderziende te worden en met engelen te leren communiceren is dus in wezen een verlangen naar oude vormen van helderziendheid die voor onze tijd niet zijn toegestaan en die een terugval betekenen in plaats van een verdere groei en ontwikkeling op onze weg.

De grote vuurproef

Enerzijds hen ik diep onder de indruk van, en intens verheugd óver het feit dat we in onze tijd zo snel die stap van materialistisch denken naar spiritueel denken mogen maken. Ik ben intens verheugd over het feit dat helderziende ervaringen steeds vanzelfsprekender worden en meer en meer serieus genomen worden. Zoals ik al vaker schreef, heeft zich op dit gebied in korte tijd een geestelijk revolutie voltrokken: de meeste mensen denken, geloven en kijken totaal anders naar het leven dan zo’n dertig jaar geleden. Ze krijgen weer een innerlijk besef van de geestelijke wereld en worden zich de wereld van onze herkomst en onze toekomst weer bewust.

Maar naast die vreugde begint mij de laatste tijd ook een zekere zorg bekruipen: ik zie hoe de donkere engelen op alle mogelijke manieren proberen om de huidige golf van bewustwording onschadelijk te maken en spirituele of helderziende ervaringen op allerlei manieren van hun ware betekenis (om ons van een materialistisch denken naar een spiritueel denken te brengen) te beroven. Ze doen dat door die ervaringen óf bespottelijk te maken, óf ze te maken tot een terugval in de oude helderziendheid van voorbije tijden, óf door de hele bewustwording van onze tijd tot iets oppervlakkigs te maken. Hierboven zagen we verschillende manieren waarop dat nu al gebeurt.

Steeds sterker begint in mij het besef te ontwaken dat we de komende decennia een belangrijke en beslissende geestelijke worsteling tegemoet zullen gaan, waarin het erom zal gaan deze pogingen van de donkere engelen te weerstaan. Daartoe moeten we heel bewust en kritisch met helderziende ervaringen leren omgaan, zodat we kunnen schiften tussen wat goed is én wat ons in wezen niet goed doet. Ik hoop van harte dat de aanwijzingen in dit artikel daartoe zullen bijdragen.

Overgenomen uit Verwachting nr. 49 - feb 2009, een uitgave van Stichting de Heraut